Giới Thiệu

Van bi tay gạt là thiết bị quan trọng trong hệ thống công nghiệp, dùng để điều tiết và kiểm soát dòng chảy của lưu chất (nước, khí, hơi, hóa chất...). Van hoạt động dựa trên tay gạt kết nối với bi van bên trong, giúp người dùng dễ dàng điều chỉnh trạng thái đóng hoặc mở của dòng chảy.

1. Cấu Tạo Chính

• Thân van: Được làm từ các vật liệu như inox, đồng, gang, nhựa.
• Bi van: Hình cầu, đục lỗ xuyên tâm, làm từ inox 304/316, gồm 3 loại: Full Port, Reduced Port, V-Port.
• Trục van: Nối bi van với tay gạt, thường làm từ inox.
• Gioăng làm kín: Bằng cao su EPDM, Teflon (PTFE), ngăn rò rỉ lưu chất.
• Tay gạt: Bằng thép hoặc inox, điều khiển trạng thái van.

2. Phân Loại

Theo Vật Liệu Chế Tạo

• Van đồng: Phù hợp với nước nóng, bền, chống va đập.
• Van thép: Chịu nhiệt cao (lên đến 400°C), ứng dụng trong lò hơi, công nghiệp nặng.
• Van inox: Chống ăn mòn tốt, dùng trong hóa chất, thực phẩm.
• Van nhựa: Nhẹ, giá rẻ, dùng cho nước sạch, nước thải.
• Van gang: Phủ sơn Epoxy, chịu áp lực và môi trường tốt.

Theo Kiểu Kết Nối

• Nối ren: Thích hợp hệ thống nhỏ, dễ lắp đặt.
• Nối bích: Dùng cho đường ống lớn, áp suất cao.
• Nối rắc co: Linh hoạt, dễ tháo lắp, thường dùng trong nước sạch.
• Nối hàn: Dùng cho hệ thống áp lực cao, đảm bảo kín tuyệt đối.

3. Nguyên Lý Hoạt Động

Khi tay gạt xoay, bi van xoay theo:

• Mở hoàn toàn: Khi lỗ bi trùng hướng dòng chảy.
• Đóng: Khi lỗ bi vuông góc với dòng chảy.
• Điều tiết: Xoay tay gạt một góc nhỏ hơn 90°.

4. Ưu và Nhược Điểm

Ưu Điểm

• Đa dạng kích thước (DN15-DN250).
• Dùng cho nhiều môi trường: nước, khí, hóa chất, dầu, gas.
• Chịu nhiệt độ, áp suất cao.
• Giá thành rẻ, độ bền cao.
• Tổn thất áp lực thấp, vận hành dễ dàng.

Nhược Điểm

• Kích thước lớn hơn DN250 hạn chế.
• Không dùng được với lưu chất bẩn, bùn.
• Phải điều khiển bằng tay, dễ rò rỉ hơn van cầu.

5. Ứng Dụng

• Hệ thống nước gia đình, nhà máy.
• Nhà máy xử lý nước, hóa chất.
• Hệ thống tưới tiêu, hồ bơi.
• Công nghiệp hóa dầu, nén khí, nhiệt điện, thủy điện.